Ἑλληνομουσεῖον (τό). Ὀνομασία διδομένη πολλαχοῦ, ἐπὶ Τουρκοκρατίας, εἰς τὰ σχολεῖα ἀνωτέρων πως σπουδῶν. Περί «κοινῶν ἑλληνομουσείων ἐπ᾿ ὠφελείᾳ τοῦ γένους κοινῇ» γίνεται λόγος καὶ ἐν σιγιλλίῳ τοῦ Οἰκουμενικοῦ πατριάρχου Γρηγορίου Ε', ἐκδοθέντι κατ᾿ Αὔγουστον τοῦ 1819.


Σ᾿ αὐτὸν τὸν διαδικτυακὸ χῶρο, ποὺ ἀπευθύνεται στοὺς φίλους τῆς χώρας τῶν Ἀγράφων, φιλοξενοῦνται κείμενα, ἄρθρα, μελέτες, ἀνακοινώσεις, βιβλία εἰκόνες, ταινίες ποὺ ἀφοροῦν ἢ παραπέμπουν στὴν ἱστορία, τὸν πολιτισμό, τὶς παραδόσεις, τὸ φυσικὸ περιβάλλον τοῦ ἱστορικοῦ χώρου τῶν Ἀγράφων, ὅπως αὐτὸς ἦταν γνωστὸς στὴν ὕστερη βυζαντινὴ ἀλλὰ καὶ μεταβυζαντινὴ ἐποχή. Σκοπὸς τῆς δημιουργίας του εἶναι νὰ γίνουν γνωστὰ καὶ νὰ ἀναδειχθοῦν, κατὰ τὰς δυνάμεις ἡμῶν, ὅλα ἐκεῖνα τά ‒ἀνὰ τοὺς αἰῶνες‒ ἰδιαίτερα χαρακτηριστικὰ γνωρίσματα τοῦ τόπου μας καὶ τῶν ἀνθρώπων του.

Τρίτη 3 Οκτωβρίου 2017

H ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΤΟΥ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΟΥ, ΠΟΛΙΟΥΧΟΥ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ, ΣΤΟ ΚΑΡΠΕΝΗΣΙ


ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης (; -96 M.X.), πολιοῦχος τῆς πόλεως τῶν Ἀθηνῶν, καὶ προστάτης ἅγιος τῶν Δικαστικῶν, τοῦ ὁποίου ἡ μνήμη στὶς 3 Ὀκτωβρίου, καταγόταν ἀπὸ τὴν πόλη τῶν Ἀθηνῶν. 

Ἔζησε καὶ μαρτύρησε τὰ χρόνια ποὺ αὐτοκράτορας ἦταν ὁ Δομετιανός. Διακρίθηκε γιὰ τὴ φιλοσοφική του κατάρτιση καὶ τὴ βαθιά του καλλιέργεια.
Παναγιώτης  Η. Πουλίτσας  

Ὁ Παναγιώτης Πουλίτσας (Γεράκι Λακωνίας1881 - Ἀθήνα16 Ἰανουαρίου 1968) ἦταν Ἕλληνας ἀνώτατος δικαστικός, πρόεδρος τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείαςμέλος τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν καὶ προσωρινὸς πρωθυπουργὸς τῆς Ἑλλάδας. Στὰ 1909 ὑπηρετώντας ὡς πρωτοδίκης στὸ Καρπενήσι κατέγραψε καὶ συγκέντρωσε ἐπιγραφὲς ἐνθυμήσεις καὶ σιγίλλια ἀπὸ τὸ Καρπενήσι  καὶ τὶς πέριξ τοῦ Καρπενησίου περιοχές. Σὲ μία ἀπὸ αὐτές, ποὺ κατέγραψε στὴ μονὴ Κουμασίων (Γενέσιον τῆς Θεοτόκου) τοῦ Καρπενησίου, ἀναφέρεται ἡ ὕπαρξη στὴ Μονὴ τῆς «ἁγίας καὶ τρισολβίου Κάρας» τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου. Τὴν ἀχρονολόγητη αὐτὴ ἐνθύμηση κατέγραψε ἀπὸ χειρόγραφο τῆς Μονῆς, στὸ ὁποῖο εἶχε γραφεῖ ἀπὸ τὸν γνωστὸ λόγιος καὶ προεστὸ τοῦ Καρπενησίου Γεώργιο Ἀναγνώστη Ἰατρίδη (1789-1869) καὶ ἔχει ὡς ἑξῆς:

«Κανὼν παρακλητικὸς εἰς τὸν Ἅγιον Ἱερομάρτυρα Διονύσιον τὸν Ἀρεοπαγίτην, ψαλλόμενος ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τῆς ὑπεραγίας Θκου, τῆς ἐπιλεγομένης τῶν Κουμασίων ἢ Καταφύγιον, ἔνθα κεῖται ἡ ἁγία καὶ τρισόλβιος αὐτοῦ Κάρα ….
Χεὶρ Γεωργίου Ἀναγνώστου Ἰατρίδου
τοῦ ἐκ Καρπενησίου».[1]
Γεώργιος Ἀναγνώστης Ἰατρίδης (1789-1869)

Ἡ Κάρα σωζόταν, σύμφωνα μὲ προφορικὲς μαρτυρίες, μέχρι τὰ χρόνια Κατοχῆς. Ὅπως σημειώνει ὁ ἐκ Καρπενησίου συγγραφέας Γιάννης Ἀνάργυρος Μαυρομύτης:
«Ὕστερα  ἀπὸ τὴν καταστροφὴ τοῦ Καρπενησιοῦ ἀπὸ τὰ Γερμανικὰ στρατεύματα κατοχῆς, μέσα Αὐγούστου 1944, οἱ Γερμανοὶ προχώρησαν νοτίως τοῦ Καρπενησιοῦ μὲ σκοπὸ νὰ καταστρέψουν τὸ μοναστήρι τῶν Κουμασιῶν (Καταφυγίου), τὸ ὁποῖο ὁ στρατὸς τοῦ ΕΛΑΣ χρησιμοποιοῦσε ὡς ἐργαστήριο ἐπισκευῆς ὅπλων. Οἱ Γερμανοὶ εἶχαν πληροφορίες γι’ αὐτὸ ἀπὸ κατάσκοπό τους, ποὺ διέμενε ἀπὸ καιρὸ στὸ χωριὸ Κορυσχάδες, προφασιζόμενος τὸν ἀντιχιτλερικό. Μία κοπέλα, ἡ Δήμητρα Εὐαγγέλου Μαυρομύτη, σύζυγος κατόπιν τοῦ Περικλῆ Ἀνδρ. Νούλα,16 περίπου ἐτῶν τότε, ποὺ διέμενε στὸ πλησιόχωρο πρὸς τὸ Μοναστήρι χωριὸ Βουτύρου, μαζὶ μὲ κάποιους ἄλλους, πῆγαν στὰ Κουμάσια καὶ πῆραν λειψανοθήκη, δισκοπότηρο, καὶ ἄλλα ἱερὰ λειτουργικὰ σκεύη, τὰ ὁποῖα τύλιξαν μὲ πανιὰ καὶ τὰ ἔθαψαν κοντὰ στὸ μοναστήρι.
Τὰ γράφω ὅπως μοῦ τὰ διηγήθηκε ἡ ἴδια ἡ θεία μου, ποὺ ἀπεβίωσε τὸ 2016.
   Καρπενήσι, 5-10-2017. Ἀνάργυρος-Γιάννης Μαυρομύτης».
8 Σεπτ. 1933. Τὸ Γενέσιον τῆς Θεοτόκου. Πανηγυριστὲς στὴ μονὴ Κουμασίων.(ἀρχεῖο Γιάννη Μάκκα)

Ἀπὸ τότε ἀγνοεῖται ὁ τόπος ὅπου πιθανὸν εὑρίσκεται. 
Σημείωση στὴν ὀπίσθια πλευρὰ τῆς φωτογραφίας.

Πάντως, στὸ Καρπενήσι καὶ στὶς πέριξ αὐτοῦ περιοχὲς ἀπαντᾶ συχνὰ τὸ ὄνομα Διονύσιος καὶ ἐνδεχομένως παραπέμπει στὴν ἰδιαίτερη τιμὴ τῆς μνήμης τοῦ Ἁγίου λόγῳ τῆς Κάρας του στὴ μονὴ Κουμασίων.
Κωνσταντῖνος Σπ. Τσιώλης




[1] Παναγιώτης Η. Πουλίτσας, «Ἐπιγραφαί, ἐνθυμήσεις καὶ σιγίλλια ἐξ Εὐρυτανίας», Ἐπετηρὶς Ἑταιρείας Εὐρυτάνων Ἐπιστημόνων, τ. 1, [Ἑταιρεία Εὐρυτάνων Ἐπιστημόνων], Ἀθήνα 1990, σ. 165. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου